هری پاتر در چل چراغ و همشهری

شاید هیجان انگیز ترین خبرورویداد شش ماه نخست سال همان چاپ جلد پنجم
هری پاتر بود . مجله‌ی چل چراغ در ویژه نامه نوروز 83 خود و همشهری در
ویژه نامه بهارانه در چهارشنبه 27 اسفند مقاله هایی در مورد رخداد های ادبی
سال 82 نوشته بودند. در این میان دو مقاله از ترجمه کتاب 5 هم دیده میشود.

 رخدادهای ادبی سال 82
شاید هیجان انگیز ترین خبر و رویداد شش ماه نخست سال همان چاپ جلد پنجم
هری پاتر بود. رمانی که به نحو باور نکردنی جای خود را در خانه های مردم
ایران باز کرده و هنوز هم از فروش چشم گیری بر خوردار است........

.... اما از آنجا که همه چیز ما شبیه همه چیزمان است، هری پاترنیز دست خوش رقابت های نادرست ناشران شد.ترجمه های چند روزه که عموما غلط های وحشتناک ویرایشی و زبانی داشتند به همراه قیمت گزاف این کتاب از یک سو و نبرد مترجمان هر چاپ با یکدیگر از سوی دیگر چنان جنجالی به پا کرد که آخرش ما هم نفهمیدیم که به عنوان مخاطب کتاب چه کاره هستیم.
اقبال هری پاتر باعث شد که بسیاری از ناشران مطرح نیز برای جبران ضربه های مالی چند ماه گذشته مترجمانی رابرای ترجمه کتاب استخدام کرده و وارد میدان شوند.کار تا جایی بالا گرفت که هر ناشری به خود اجازه داد با هرشکل، حجم و قیمتی که میخواهد کتاب را عرضه کند و تنها عامل مشترک میان تمام ناشران فشار بر مترجم برای چاپ سریع کتاب بود. به طوری که شنیده ام یکی از مترجمان این کتاب را که از نظر زبانی اثر قابل توجه ای است در عرض بیست روز ترجمه کرده است!
عدم دقت در ترجمه باعث شد تا مثلا یک کلمه خاص مانند Harry Potter در هر ترجمه شکل خاص خود را داشته باشد.در عین حال یکی از ناشران هم با چاپ کتاب به صورت مقطعی و جلد به جلد اشتیاق و خواست بازار را دو چندان کرد... به هر حال روح خانم رولینگ هم از این اتفاق ها خبر ندارد و سیاست غلط نشر در ایران موجب چنین وضعیت های ناخوشایندی شده و خواهد شد
چل چراغ / شماره 91 / صفحه‌ی 42

 موج هری پاتر 5
موج هری پاتر به ایران هم رسید و تقریبا تابستان دانش آموزان و بزرگسالان را در خود فرو برد. کتابی که یک تا دو ماه پس از انتشارش در غرب، همزمان 18 ناشر برای ترجمه آخرین جلد نوشته خانم رولینگ به آن هجوم آوردند.حتی گفته می شود ناشری چندین مترجم دانش جو را اجیر کرد تا در کنار یک چهره نخبه تر ترجمه، پاره های مختلف کتاب 800 صفحه ای «هری پاتر و فرقه‌ی ققنوس» را ترجمه کند.
در این میان البته فضای نشر کشور هم تکانی هر چند خُرد، به خود دادو برخی ناشران توانستند نیم نفسی بکشنداما آنچه که دراین میان اهمیتی واقعی خود را نتوانست باز یابد، ارائه ترجمه‌ای روان و خواندنی و مطابق با روح اثر در ایران بود. نقیضه‌ای که تعجیل و شتاب ناشران، آن را فرو خسباند و هیچگاه اجازه نداد سر بر کشد.
می گویند علت جذابیت این کتاب بحث بر انگیز و شگفتی ساز، پنهان بودن، رگه هایی از طنز و مطایبه در زیر جملات و عبارت ها و ویژگی های شخصیتی، قهرمانان آن بود؛ روحیه مغرور و خودبین انگلوساکسونیبه لطافت طبع و مردم داری هری پاتر نوجوان، که هیچ کدام از مترجمان ایرانی نتوانستند، آن گونه که باید از پسانتقال این روح ساری و جاری در تمامی اثر برآیند.شاید اگر فضا اندکی آرام شود و غبار ها فرو نشیند، ناشریسرد و گرم چشیده و پخته کار، از مترجمی طناز در اندازه‌های جناب دریا بندری بخواهد که دل به این کار دهد وکاری کارستان از این اثر کلاسیک ادبیات کودک و نوجوان ارائه دهد . 
همشهری/ ویژه نامه بهارانه / صفحه‌ی 31